Αποτρέπει η Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας την Έκτρωση;

 

Παναγιώτα Χατζηγιαννάκη,

Ιατρός Πνευμονολόγος,

Μέλος του κινήματος «Αφήστε με να ζήσω!»


Σημαντικό μέρος της κοινωνίας πιστεύει πως «οι αμβλώσεις θα περιορίζονταν δραστικά εάν γινόταν οργανωμένη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στο σχολείο και αν τα παιδιά μας είχαν σωστή ενημέρωση για τη σεξουαλική λειτουργία και την αντισύλληψη». Για το λόγο αυτό αρκετοί γονείς εμπιστεύονται και δέχονται να λάβουν τα παιδιά τους σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από το σχολείο. Ισχύει όμως αυτό στη πράξη;


Στατιστικά στοιχεία για την Ελληνική πραγματικότητα.

Σύμφωνα με στοιχεία του «World Health Organization» (WHO),(1) στη πατρίδα μας το 35% των 15χρονων αγοριών και το 19% των 15χρονων κοριτσιών έχουν ήδη κανονική σεξουαλική δραστηριότητα. Στην ίδια μελέτη αναφέρεται χρήση ανδρικού προφυλακτικού στο 75% των επαφών και χρήση γυναικείου αντισυλληπτικού στο 4% (αναφέρουν τα κορίτσια) ή στο 8% (αναφέρουν τα αγόρια), ενώ οι περιπτώσεις που δεν χρησιμοποιείται ούτε το ένα ούτε το άλλο από τα 15χρονα παιδιά είναι 22% περίπου.

Παράλληλα, υπάρχουν αναφορές πως ο ετήσιος αριθμός αμβλώσεων στην Ελλάδα φθάνει τις 100.000-150.000, με το 20–25% αυτών να αφορά νεαρά κορίτσια μικρότερα των 16 ετών,(2) ενώ σύμφωνα με άλλη πηγή οι εκτρώσεις αγγίζουν τις 300.000, με τις 40.000 περίπου να αφορούν έφηβες.(3)

Συνδυαζόμενα τα παραπάνω στοιχεία, σχετικά με την εφηβική σεξουαλική δραστηριότητα, οδηγούν στη διαμόρφωση συγκεκριμένης άποψης ως προς τους ενοχοποιητικούς παράγοντες των εφηβικών εκτρώσεων. «Ευθύνεται η έλλειψη εμπειρίας ζωής των παιδιών, η αδυναμία προσέγγισης εκ μέρους των γονέων και των εκπαιδευτικών για ενημέρωση και συμβουλευτική, η άγνοια, η περιορισμένη εφαρμογή της αντισύλληψης και η ανεύθυνη ενημέρωση από τους φίλους τους».(2)

Ως μέτρα αντιμετώπισης, προτείνονται: η «εκπαίδευση» γονέων και εκπαιδευτικών, ώστε να μπορούν να πλησιάσουν και να ενημερώσουν σωστά, η σωστή αγωγή υγείας και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, ειδικότερα η εισαγωγή σχετικών μαθημάτων στα σχολεία(2) Επιπρόσθετα θεωρείται πως έχει νόημα η γενικευμένη κάλυψη του κόστους του χαπιού της αντισύλληψης από το Δημόσιο τόσο για τις ασφαλισμένες, όσο και για τις ανασφάλιστες γυναίκες στην Ελλάδα.(4)

Σύμφωνα με άλλη άποψη «η ενημέρωση θα πρέπει να ξεκινά από τα μέσα ενημέρωσης και μετά να συνεχίζεται στο σχολείο και την οικογένεια. Κι αυτό γιατί… στοιχεία δείχνουν ότι το 48% ενημερώνεται από τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, ακολουθούν οι φίλοι, μετά η οικογένεια και στην τελευταία θέση είναι οι επαγγελματίες Υγείας… (και επιπλέον) να ενημερώνονται (τα παιδιά) από τα κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού..., να επισκέπτονται τις γυναικολογικές–μαιευτικές κλινικές των διαφόρων νοσοκομείων... πριν από την οποιαδήποτε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη».(4) Από πολύ νωρίς τα παιδιά πρέπει να αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις στις οποίες θα ανατρέχουν όποτε το χρειάζονται.(4)

Ακαδημαϊκή ερευνήτρια συμπληρώνει «τα προγράμματα… (θα) σχετίζονται όχι αποκλειστικά και μόνο με τη σεξουαλική συμπεριφορά αυτή καθαυτή, αλλά με το σύνολο των παραμέτρων που την επηρεάζουν, όπως το φύλο, τις αλλαγές στο σώμα του εφήβου, την ποιότητα επικοινωνίας με τους γονείς, το σχολικό περιβάλλον και τη διαρκώς αυξανόμενη χρήση του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης».(5)

Συνοψίζοντας, η επικρατούσα άποψη στη πατρίδα μας είναι πως: «Η σωστή και έγκαιρη ενημέρωση των νέων παιδιών για την αντισύλληψη και η διαμόρφωση κατάλληλων σεξουαλικών συμπεριφορών μέσω της εκπαίδευσης θα προλάβουν την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και την άμβλωση».

Αληθεύει όμως αυτή η άποψη;


Τύποι προγραμμάτων σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης.

Τα προγράμματα εκπαίδευσης σεξουαλικότητας μπορούν ανάλογα με τους στόχους τους να ομαδοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες.(6)

  1. Προγράμματα που εστιάζουν στην αποφυγή της σεξουαλικής επαφής πριν από το γάμο, γνωστά ως προγράμματα για το «πως να πείτε όχι» ή «μόνο αποχής».
  2. Προγράμματα που περιλαμβάνουν και την αποχή ως επιλογή, αλλά διδάσκουν κυρίως την αντισύλληψη και τις ασφαλείς πρακτικές σεξουαλικής επαφής.
  3. Προγράμματα που περιλαμβάνουν και την ενημέρωση για την αντισύλληψη, αλλά στοχεύουν σε μια ευρύτερη προοπτική προσωπικής και σεξουαλικής ανάπτυξης και εξέλιξης. Αυτά αναφέρονται ως «ολιστική ή συμπεριληπτική εκπαίδευση σεξουαλικότητας».

Είναι ευνόητο πως τα προγράμματα που βοηθούν το παιδί να έχει εγκράτεια έως τον γάμο είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος αποφυγής μιας εφηβικής εγκυμοσύνης και της έκτρωσης που πιθανότατα θα ακολουθήσει. Ο γάμος αποτελεί την καλύτερη προϋπόθεση για τη δημιουργία οικογένειας. Ένα παιδί εκτός γάμου σε μια νέα κοπέλα που έχει ευκαιριακές σχέσεις χωρίς άμεσο σκοπό την οικογένεια, είναι δυστυχώς υποψήφιο για άμβλωση. Ο αποτελεσματικότερος, 100% σίγουρος τρόπος αποφυγής της εγκυμοσύνης και της άμβλωσης είναι η εγκράτεια ή αλλιώς η πλήρης αποφυγή σεξουαλικής δραστηριότητας.(7)

Ο στόχος όμως της εγκράτειας δεν είναι πολύ δημοφιλής. «Οι συνθήκες και οι αντιλήψεις στις σύγχρονες κοινωνίες κάνουν την εγκράτεια αδύνατη», είναι το κεντρικό επιχείρημα όσων απορρίπτουν την αξία των αντίστοιχων προγραμμάτων. Η ανωνυμία των μεγάλων κοινωνιών, η απαξίωση των παραδοσιακών και θρησκευτικών αξιών, η νομιμοποίηση των αμβλώσεων, η ανάπτυξη τεχνικών αντισύλληψης, η θεραπευτική πρόοδος της ιατρικής, καθώς και η αποσύνδεση αναπαραγωγικής και σεξουαλικής λειτουργίας, οδήγησαν ώστε η γενετήσια λειτουργία, άμεσα συνδεδεμένη παλαιότερα με το γάμο και τη δημιουργία οικογένειας, σήμερα να μην θεωρείται τίποτα παραπάνω από άλλη μια ευκαιρία ψυχαγωγίας. Η ευκαιριακή γενετήσια συνεύρεση εξ΄ άλλου δεν είναι ταμπού, γιατί τώρα «έτσι κάνουν όλοι».

Αυτές οι αντιλήψεις άνοιξαν το δρόμο για τα προγράμματα που ενημερώνουν τα παιδιά για την δυνατότητα πρόληψης και αποφυγής της εγκυμοσύνης, με τη λογική πως εφόσον οι νέοι μας έχουν σχέσεις μόνο για ικανοποίηση (που είναι «πολύ φυσικό»…), ας προνοήσουμε να μην υπάρξει τουλάχιστον εγκυμοσύνη και άμβλωση. Τα προγράμματα αυτά προωθούν την ενημέρωση και την απόκτηση δεξιοτήτων στις λεγόμενες «ασφαλείς τακτικές» και στη χρήση «αντισύλληψης» και έτσι «προλαμβάνουν» την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και την άμβλωση.

Η τρίτη «σχολή» σεξουαλικής εκπαίδευσης είναι τα καλούμενα «συμπεριληπτικά» προγράμματα. Αυτά ΔΕΝ στοχεύουν σε κάποια πρόληψη προβλημάτων (εγκυμοσύνη, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, άμβλωση κ.α.), αλλά θεωρώντας τη σεξουαλική ικανοποίηση ως γεγονός πρωταρχικής σημασίας και σημαντική πηγή ολοκλήρωσης μιας προσωπικότητας, δηλώνουν πως η απόφαση των νέων «εάν ή όχι και πότε θα κάνουν ένα παιδί» εμπίπτει στα ανθρώπινα δικαιώματα.(8) Συνεπώς ΟΛΑ τα μέσα που εξασφαλίζουν ή εκφράζουν αυτό το δικαίωμα –και η έκτρωση – είναι όχι μόνο αποδεκτά, αλλά και θεμιτά, όπως και αν ονομάζονται: αντισύλληψη, άμβλωση, καταπάτηση γονεϊκών δικαιωμάτων, αμφισβήτηση κοινωνικών ή θρησκευτικών αξιών, παραβίαση φυσικών νόμων κλπ.


Η υπόθεση, λοιπόν, πως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα λύσει το πρόβλημα των αμβλώσεων, δεν είναι ένα απλό θέμα, αντίθετα έχει άμεση σχέση με τις αξίες που προωθεί το εκάστοτε εκπαιδευτικό πρόγραμμα, καθώς και τις επιθυμίες του ατόμου που τη δέχεται.


Προδιαγραφές προγραμμάτων σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης με στόχο την αποφυγή της έκτρωσης .

Για να είναι αποδεκτά και αποτελεσματικά τα εν λόγω προγράμματα θα πρέπει:

1. Να μιλούν τη γλώσσα της επιστημονικής αλήθειας.

2. Να σέβονται τη ζωή του αγέννητου παιδιού από τη στιγμή της σύλληψής του. Η ζωή αρχίζει από τη σύλληψη ή αλλιώς από τη γονιμοποίηση και όχι από την εμφύτευση στη μήτρα. Η εμφύτευση του πρώιμου εμβρύου αρχίζει περίπου κατά την 6η ημέρα μετά τη γονιμοποίηση και ολοκληρώνεται μέχρι το τέλος της δεύτερης εβδομάδας, συνήθως ολοκληρώνεται 6 έως 10 ημέρες μετά την ωορρηξία.(9)

Για όσο χρονικό διάστημα το πρώιμο έμβρυο ταξιδεύει μέσα στη σάλπιγγα και έως να εμφυτευθεί, η κύηση δεν μπορεί να γίνει γνωστή με τα συνήθη μέσα, έχουμε όμως τρόπους να παρεμποδίσουμε την εμφύτευση και να το οδηγήσουμε στο θάνατο, εφόσον υποπτευόμαστε την ύπαρξή του. Η παρεμπόδιση της εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα και ενώ δεν είναι επίσημα γνωστή η κύηση, συνιστά μεθόδευση για αφαίρεση ανθρώπινης ζωής, και προγράμματα που υποστηρίζουν τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Ας σημειωθεί πως η εργαστηριακή διάγνωση της κύησης καθίσταται δυνατή με τη μέτρηση της β-υποομάδας της ορμόνης χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG) στα ούρα ή στο αίμα. Η ορμόνη αυτή που παράγεται από το πρώιμο έμβρυο (βλαστοκύστη), όταν αρχίζει να εμφυτεύεται στο τοίχωμα της μήτρας, ανιχνεύεται εργαστηριακά με εξέταση αίματος περίπου 11 ημέρες μετά τη σύλληψη και με εξέταση ούρων περίπου 12–14 ημέρες μετά τη σύλληψη, οπότε τότε θεωρείται βεβαιωμένη η κύηση.(10)

3. Να σέβονται τη σωματική και ψυχική υγεία της νέας κοπέλας.

4. Να σέβονται τη μελλοντική της προοπτική για δημιουργία οικογένειας και την αναπαραγωγική της ικανότητα.

5. Να μην τη θυματοποιούν με οποιοδήποτε τρόπο.

6. Η εκπαίδευση να αφορά τα αγόρια και τα κορίτσια, εφόσον είναι συνυπεύθυνα για τη δημιουργία του νέου ανθρώπου.

Ας αναζητήσουμε στους τρεις αναφερόμενους τύπους προγραμμάτων, τα παραπάνω χαρακτηριστικά για να διαπιστώσουμε ποια προγράμματα ικανοποιούν τις προδιαγραφές, ώστε να εφαρμοστούν στα παιδιά μας.

Θα δούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της εγκράτειας, της χρήσης αντισύλληψης και των λεγόμενων «ασφαλών τεχνικών», καθώς και τη «συμπεριληπτική» προσέγγιση, για την οποία η άμβλωση αποτελεί απλά ένα ακόμη αναπαραγωγικό δικαίωμα.


Α. Προγράμματα βασισμένα στην εγκράτεια.

Παρά την ευρέως διαδεδομένη άποψη, ΔΕΝ έχουν όλα τα παιδιά πρώιμη έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας, που έγινε για λογαριασμό της WHO και αφορούσε 45 ευρωπαϊκά κράτη και τον Καναδά, σε 220.000 παιδιά ηλικίας 11–15 ετών και αφορούσε τα έτη 2014-2018, το ποσοστό των σεξουαλικά ενεργών νέων ηλικίας 15 ετών για την Ελλάδα ήταν για τα μεν κορίτσια ποσοστά 17% –19%, τα δε αγόρια 35%–34%, (στοιχεία 2014 και 2018 αντίστοιχα).(11) Αυτό σημαίνει πως στη πλειοψηφία τους τα έφηβα παιδιά μας ασκούν την εγκράτεια, και δεν θεωρούν αναγκαία τη σεξουαλική δραστηριότητα σε αυτή την ηλικία. Έχουν αφοσιωθεί σε άλλους στόχους που θεωρούν υψηλότερους και δεν έχουν επενδύσει στη σεξουαλική ικανοποίηση για την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους.

Τα στοιχεία της περιορισμένης έναρξης εφηβικής σεξουαλικής δραστηριότητας είναι πολύ ενθαρρυντικά. Η εγκράτεια, δηλαδή η πλήρης αποφυγή οποιασδήποτε σεξουαλικής πράξης, αυτή και μόνο προφυλάσσει από μια εγκυμοσύνη που θα οδηγηθεί πιθανότατα στην άμβλωση. Τα παιδιά μας αξίζει να ενισχυθούν σε αυτή την επιλογή και να περιμένουν. Για πόσο και για πότε; Για τότε που η σεξουαλική δραστηριότητα θα τους δίνει μόνο χαρά και ικανοποίηση. Όταν το πλήρες δόσιμο του εαυτού τους θα είναι σεβαστό, και θα μπορεί να υποστηρίζει τις συνέπειες, κυρίως τη δημιουργία και ανατροφή παιδιών. Αυτές τις προδιαγραφές τις ικανοποιεί μόνον ο γάμος, οπότε τα παιδιά μας πρέπει να ενθαρρύνονται στο να είναι εγκρατή και να κάνουν δώρο το σώμα και την ψυχή τους μόνο μέσα στο γάμο. Τίποτα λιγότερο δεν αποτελεί τον άριστο στόχο.


Κίνδυνοι από την πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα.

Ίσως στο σημείο αυτό είναι καλό να γίνει μια σύντομη αναφορά και στους άλλους κινδύνους που συνοδεύουν την πρώιμη έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας εκτός από την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και την έκτρωση.(12)

  • Ενώ μόνο η κανονική κολπική επαφή μπορεί να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη, όλες οι σεξουαλικές πρακτικές και οι καλούμενες «ασφαλείς» (ως προς την εγκυμοσύνη) μπορεί να μεταδώσουν τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) και να οδηγήσουν σε συναισθηματικό τραύμα.
  • Τα παιδιά και οι έφηβοι, ηλικίας από 10 έως 19 ετών, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα σε σχέση με τους ενήλικες. Αυτό οφείλεται στις τολμηρές γενικά σεξουαλικές πρακτικές των νέων, στην ύπαρξη πολλαπλών και υψηλού κινδύνου σεξουαλικών συντρόφων και στην ανωριμότητα του τραχηλικού ιστού των κοριτσιών και των νεαρών γυναικών. Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι συχνά ανίατα, μεταδίδονται κάθετα από τη μητέρα στο έμβρυο ή στο νεογνό, συνοδεύονται από χρόνια λήψη φαρμάκων, αποτελούν έδαφος ανάπτυξης άλλων νοσηρών καταστάσεων όπως η στειρότητα ή η καρκινογένεση, διαταράσσοντας περαιτέρω την ψυχική και σωματική υγεία των νέων.
  • Η εφηβική εγκυμοσύνη αν δεν συνδεθεί με την έκτρωση και τις σοβαρές της συνέπειες, σωματικές και ψυχολογικές, συνδέεται με την εφηβική και μάλλον άγαμη μητρότητα που είναι μια δύσκολη κατάσταση. Στερεί από εκπαιδευτικές και επαγγελματικές δυνατότητες τις μητέρες, διαμορφώνει συνθήκες φτώχειας για την οικογένεια και σημαντικούς κινδύνους για τα παιδιά. Τα παιδιά των εφήβων μητέρων παρουσιάζουν συχνότερα κακή ποιότητα υγείας, χαμηλή απόδοση στο σχολείο, φεύγουν από το σπίτι, παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά κακοποίησης ή παραμέλησης, ξεκινούν πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα και πολύ συχνά μεγαλώνουν χωρίς πατέρα.
  • Ακόμη και αν οι σεξουαλικά δραστήριοι έφηβοι ξεφύγουν από τη μετάδοση σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων και την εγκυμοσύνη, λίγοι παραμένουν συναισθηματικά αλώβητοι. Η μόλυνση με σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, έχει αναγνωριστεί από καιρό ως μια ανεξάρτητη αιτία για κατάθλιψη μεταξύ των εφήβων. Η σεξουαλική δραστηριότητα των εφήβων και οι απογοητεύσεις που τη συνοδεύουν είναι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη χαμηλής αυτοεκτίμησης, μείζονος κατάθλιψης και απόπειρας αυτοκτονίας.
  • Φυσικά η ψυχολογική αστάθεια και διάφορα σωματικά ενοχλήματα συχνά συνδυάζονται και με τη χρόνια χρήση της ορμονικής αντισύλληψης και την κακή σχέση και επικοινωνία με τους γονείς. Η κριτική και αυτονόμηση από την οικογένεια και τους θεσμούς, (σχολείο, πολιτεία, θρησκευτική πίστη, κοινωνικούς κανόνες), που γενικά προωθούνται από τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης για να προάγουν την ανεξαρτησία των παιδιών, απομονώνουν τους γονείς και αφήνουν τα παιδιά χωρίς την πολύτιμη συμβουλή και συμπαράστασή τους.
  • Σε μελέτες που ελέγχουν τους συνεργικούς παράγοντες στην εκδήλωση ψυχιατρικών νοσημάτων, τα σεξουαλικά ενεργά κορίτσια βρέθηκαν να είναι τρεις φορές πιθανότερο να αναφέρουν ότι είναι καταθλιπτικές και τρεις φορές πιο πιθανό να έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, σε σύγκριση με τα σεξουαλικά εγκρατή κορίτσια. Τα κορίτσια ιδιαίτερα υφίστανται και σεξουαλική κακοποίηση και θυματοποίηση, αυξημένο κίνδυνο συναισθηματικής αστάθειας και αυτοκτονικής συμπεριφοράς.(13)
  • Τα σεξουαλικά ενεργά αγόρια ήταν περισσότερο από δύο φορές πιο πιθανό να υποφέρουν από κατάθλιψη και επτά φορές πιο πιθανό να έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν σε σύγκριση με τα σεξουαλικά εγκρατή αγόρια. Αυτό δεν είναι απλή σύμπτωση. Οι επιστήμονες τώρα γνωρίζουν ότι η σεξουαλική δραστηριότητα απελευθερώνει χημικές ουσίες στον εγκέφαλο, που δημιουργούν συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ των συντρόφων. Η διάσπαση αυτών των δεσμών μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και να κάνει δυσκολότερη τη δημιουργία δεσμού με κάποιον άλλο στο μέλλον.
  • Στα παιδιά με πρόωρες και εκτός γάμου σεξουαλικές σχέσεις έχει παρατηρηθεί γενικά μειωμένος αυτοέλεγχος, πολλαπλοί σύγχρονοι ή διαδοχικοί σύντροφοι, κακής ποιότητας σχέσεις και μελλοντικά διαζύγια. Εκδηλώνεται πιο συχνά εμπλοκή σε συμπεριφορές κινδύνου, όπως το κάπνισμα, το ποτό και τα ναρκωτικά. Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αντικοινωνική ή παραβατική συμπεριφορά, να αγνοήσουν τις αρχές της οικογένειας, του σχολείου και την θρησκευτική τους πίστη. Εθίζονται σε μοντέλα συμπεριφοράς που τα παγιδεύουν και για την υπόλοιπη ζωή τους.(14)

Συνεπώς τα παιδιά που επιλέγουν την εγκράτεια, εκτός από την αποφυγή της άκαιρης εγκυμοσύνης και της συχνά ακολουθούμενης άμβλωσης, επωφελούνται αποφεύγοντας και όλες τις παραπάνω δυσάρεστες συνέπειες. Επενδύουν και έχουν γενικά καλύτερη επίδοση στο σχολείο και καλύτερες ακαδημαϊκές προοπτικές, σε σχέση με τα παιδιά που εισέρχονται πρώιμα στη σεξουαλική δραστηριότητα.(15)

Ο μεγαλύτερος πάροχος αμβλώσεων στις ΗΠΑ, η Planned Parenthood, δηλώνει στην ιστοσελίδα της σχετικά με την εγκράτεια: «στην πραγματικότητα, η αποχή είναι ο μόνος 100% αποτελεσματικός τρόπος για την αποφυγή εγκυμοσύνης και ΣΜΝ. Από τα επιπλέον οφέλη της αποχής είναι πως η αναμονή (εξυπηρετεί) ώστε να βρει κάποιος το σωστό άτομο, να εστιάσει στο σχολείο, στη δουλειά ή στα χόμπι. Ειδικότερα για τους εφήβους που επιλέγουν την αποχή, μπορούν να ασχοληθούν περισσότερο με πράγματα που είναι πιο σημαντικά για εκείνους όπως φίλοι, σχολείο, αθλητισμός, δραστηριότητες, διασκέδαση και προγραμματισμός για το μέλλον. Η αποχή εξάλλου μπορεί να αποτελεί την επιλογή του ατόμου με βάση τις προσωπικές, ηθικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις και αξίες του».(16)

Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης με βάση την εγκράτεια πληρούν όλες τις προδιαγραφές αποφυγής της έκτρωσης και είναι αποτελεσματικότατα, όχι μόνο για την πρόληψη των αμβλώσεων, αλλά και την εξασφάλιση της σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών καθώς και των μελλοντικών τους προοπτικών. Δυστυχώς όμως τα προγράμματα αυτά παρά τα πολλαπλά οφέλη τους δεν προτιμώνται ως μη ρεαλιστικά.


Β. Προγράμματα βασισμένα στην Αντισύλληψη και τις καλούμενες «Ασφαλείς Πρακτικές».

Η εκπαίδευση στην αντισύλληψη και στις «ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές», αποτελούν για τους περισσότερους τον πυλώνα της πρόληψης των ανεπιθύμητων κυήσεων και των αμβλώσεων. Η εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση του προφυλακτικού, και η σταθερή προσήλωση του κοριτσιού στη λήψη του αντισυλληπτικού χαπιού, από μόνο του ή καλύτερα σε συνδυασμό με το προφυλακτικό, «εξασφαλίζουν» την πλήρη αποφυγή της κύησης. Η εκπαίδευση αφορά και άλλα στοιχεία, όπως τη χρήση σπιράλ, της επείγουσας αντισύλληψης, ενημέρωση για «ασφαλείς τεχνικές» (π.χ. απόσυρση, υπολογισμός γόνιμων ημερών, αποφυγή κανονικής επαφής και ενημέρωση για μη κανονικές επαφές κ.α.), τις οποίες το παιδί καλείται να εφαρμόσει ώστε να αποφύγει την εγκυμοσύνη.

Ως προς την εφαρμογή των ανωτέρω οδηγιών είναι καλό να έχουμε υπόψιν τα παρακάτω:

  1. Η χρήση των αντισυλληπτικών δισκίων υπό τις συνήθεις συνθήκες λήψεις, στην καλύτερη περίπτωση έχει αποτελεσματικότητα 91%, που σημαίνει 9 στις 100 γυναίκες που το χρησιμοποιούν θα μείνουν έγκυες κάθε χρόνο.(17)
  2. Η ορμονική αντισύλληψη έχει συνδυασθεί με σοβαρές επιπλοκές υγείας. Ειδικότερα η χρόνια χρήση της συνδυάζεται με φλεβικές θρομβώσεις κυρίως των άκρων και πνευμονική εμβολή, εγκεφαλικές θρομβώσεις, ιδιαίτερα σε άτομα με διαταραχές πηκτικότητας. Δημιουργεί αυξημένο κίνδυνο για ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους, όπως π.χ. είναι ο καρκίνος του μαστού. Τα αντισυλληπτικά δισκία μπορεί επιπρόσθετα να προκαλέσουν: Αλλαγές στον τύπο της περιόδου και κηλίδες αίματος, ακμή, μειωμένη λίμπιντο, ημικρανίες, πόνο στο στήθος, αύξηση του σωματικού βάρους, κακή διάθεση. Επιβαρύνουν τη λειτουργία του ήπατος και είναι ακατάλληλα για παχύσαρκα άτομα ή καπνίστριες διότι τις θέτουν σε επιπλέον κινδύνους.(18)
  3. Το γεγονός πως επισυμβαίνουν εγκυμοσύνες παρά τη χρήση αντισυλληπτικού χαπιού δείχνει πως η αναστολή της ωορρηξίας είναι σε κάποιο βαθμό θεωρητική. Ωορρηξία συμβαίνει και βεβαίως ακολουθείται συχνά από γονιμοποίηση. Όμως το αντισυλληπτικό χάπι, όπως και οι άλλες μορφές ορμονικής αντισύλληψης, έχουν την επιπρόσθετη δράση να τροποποιούν το ενδοθήλιο της μήτρας, καθιστώντας το ακατάλληλο για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου, δηλαδή του νεοσχηματισμένου ανθρώπου. Πρόκειται για βοηθητικό μηχανισμό «αντισύλληψης», που δεν είναι στην ουσία αντισύλληψη αλλά παρεμπόδιση της εμφύτευσης στη μήτρα, συνεπώς νέκρωση του μικρότατου ανθρώπου – του καλουμένου «γονιμοποιημένου ωαρίου» – όταν βρίσκεται στη φάση της βλαστοκύστης.(19, 20)
  4. Το «χάπι της επόμενης μέρας», η καλούμενη «επείγουσα αντισύλληψη», δρα επίσης με αναστολή της εμφύτευσης (πρώιμη θανάτωση) του γονιμοποιημένου ωαρίου, στο τοίχωμα της μήτρας.(21)
  5. Αδυναμία εμφύτευσης του πρώιμου ανθρώπου στο τοίχωμα της μήτρας, πρώιμη θανάτωση και αποβολή του προκαλεί και το σπιράλ. Η χρήση του σπιράλ, επειδή παρεμποδίζει την εμφύτευση του παιδιού στη μήτρα, αυξάνει τις πιθανότητες για έκτοπη κύηση, κατάσταση που αποτελεί ιατρικό «επείγον» για τη γυναίκα.

Με λίγα λόγια, ο μηχανισμός «πρόληψης» της εγκυμοσύνης και της έκτρωσης, μέσω της δράσης της καλούμενης «αντισύλληψης», συχνά δεν είναι η αναστολή της σύλληψης, αλλά είναι η πρώιμη νέκρωση του ήδη συλληφθέντος ανθρώπου μέσω της παρεμπόδισης της εμφύτευσής του στη μήτρα.

  1. Τα ανδρικά προφυλακτικά στην πράξη είναι περίπου 85% αποτελεσματικά – αυτό σημαίνει ότι περίπου 15 στα 100 άτομα που χρησιμοποιούν προφυλακτικά, ως τη μόνη μέθοδος αντισύλληψης, θα προκαλέσουν εγκυμοσύνη κάθε χρόνο.(22)
  2. Η ατελής κάλυψη από μία και μόνη μέθοδο, οδηγεί στην ανάγκη να υπάρχει συνδυασμός μεθόδων για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, συνήθως προφυλακτικό με χάπι, σπιράλ, διαδερμικό ορμονικό επίθεμα, δακτύλιο, ενέσιμο σκεύασμα κ.α. Αυτό κάνει τη διαδικασία ακόμη πιο πολύπλοκη για ένα παιδί να την εφαρμόσει.(23)
  3. Η χρήση προφυλακτικού από τους 15χρονους στην πατρίδα μας γίνεται από το 75% των σεξουαλικά ενεργών, ενώ η χρήση αντισυλληπτικού χαπιού αφορά στο 4% των κοριτσιών. Σε χώρες με μακρά παράδοση σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, η χρήση του προφυλακτικού είναι χαμηλότερη (Σουηδία 50%, Ολλανδία 69%, Γερμανία 68%), αλλά είναι υψηλότερη η χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού (Σουηδία 40%, Ολλανδία70%, Γερμανία 52%). Τα ποσοστά των παιδιών που έχουν επαφές και δεν χρησιμοποιούν καμία προφύλαξη είναι για μεν την Ελλάδα 22%, για δε τις χώρες με παράδοση στη σεξουαλική αγωγή: Σουηδία 23%, Ολλανδία 11%, Γερμανία 16%.(24)

Με βάση αυτά τα αποτελέσματα, το όφελος από τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης δεν αναμένεται να είναι αξιόλογο, τουλάχιστον ως προς τη χρήση προφυλακτικού, στην οποία η Ελλάδα ήδη υπερτερεί χωρίς την προώθησή του από κάποιο σχολικό πρόγραμμα. Αυτό που ίσως θα αναμενόταν από ένα πρόγραμμα είναι η αυξημένη χρήση της ορμονικής αντισύλληψης και του σπιράλ, τα οποία όμως έχουν παρενέργειες, είναι πρώιμα εκτρωτικά ή αναποτελεσματικά και η χρήση τους δεν αποτελεί θεμιτό στόχο, υγειονομικά ή ηθικά.

  1. Η εισαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στις Ευρωπαϊκές χώρες δεν εξαφάνισε το φαινόμενο των αμβλώσεων. Η Σουηδία, για παράδειγμα, έχει την υψηλότερη συχνότητα νόμιμων αμβλώσεων στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας στην Ευρώπη (19 ανά 1000 γυναίκες 15-49 ετών), το υψηλότερο ποσοστό αμβλώσεων ανά ζώσες γεννήσεις (326 ανά 1.000 ζώσες γεννήσεις), από τα υψηλότερα ποσοστά φαρμακευτικής άμβλωσης (93%), ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό τους αφορά γυναίκες κάτω από τα 30, δηλαδή γυναίκες με σύγχρονη εκπαίδευση. Το σύνολο των χειρουργικών αμβλώσεων διεκπεραιώνεται σε δημόσια Νοσοκομεία. Αυτό μας επιτρέπει να θεωρούμε την καταγραφή τους αξιόπιστη.(25)
  2. Αξιόπιστες μελέτες που αφορούν τις ΗΠΑ(26), αλλά και την Αφρική (υποσαχάρια περιοχή), τη Λατινική Αμερική (Χιλή) και την Ευρώπη (Σκωτία και Αγγλία),(27) δείχνουν πως τα προγράμματα που υποτίθεται πως προστατεύουν από την εφηβική εγκυμοσύνη μέσω της εκπαίδευσης στην αντισύλληψη, δεν έχουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα ως προς τη μείωση της εφηβικής εγκυμοσύνης(27), αλλά ούτε και ως προς τη συνεπή χρήση προφυλακτικού, την αύξηση της εγκράτειας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα ίδια τα προγράμματα εισήγαγαν παιδιά που ήταν εγκρατή στη σεξουαλική δραστηριότητα.(26)
  3. Τα προγράμματα εκπαίδευσης στην αντισύλληψη απευθύνονται αδιακρίτως σε παιδιά σεξουαλικά ενεργά και μη ενεργά. Αποτέλεσμα: πολλά εγκρατή παιδιά αρχίζουν να επιθυμούν μια «σεξουαλική δοκιμή». Το ίδιο το πρόγραμμα τα εισάγει στη σεξουαλική δραστηριότητα, την εγκυμοσύνη και την άμβλωση.(28) Παρά το ότι με βάση τις στατιστικές η πλειοψηφία των παιδιών σχολικής ηλικίας έχουν στη πράξη επιλέξει την εγκράτεια, στα εκπαιδευτικά προγράμματα αυτή δεν προωθείται ως ο επιθυμητός στόχος και δεν γίνεται προσπάθεια παιδιά που είναι σεξουαλικά ενεργά να επιστρέψουν σε αυτήν.(28)
  4. Απαιτούν από τους νέους συνέπεια και ωριμότητα ενηλίκου. Όμως ο εφηβικός εγκέφαλος ωριμάζει κατά την τρίτη δεκαετία της ζωής, (από τα 20-30 έτη), δηλαδή οι έφηβοι δεν είναι από άποψη νευρολογικής ανάπτυξης ώριμοι για «αιτιολογημένη δράση» και «προγραμματισμένη συμπεριφορά», αναγκαίες προϋποθέσεις για την αξιόπιστη εφαρμογή όσων έχουν διδαχθεί, ειδικά σε καταστάσεις συναισθηματικά φορτισμένες και παρορμητικές.(29)
  5. Ας έλθουμε τώρα στις καλούμενες «ασφαλείς πρακτικές», οι οποίες περιλαμβάνουν τις τεχνικές που δεν υπάρχει είσοδος σπέρματος στα γεννητικά όργανα της γυναίκας, οπότε δεν υπάρχει περίπτωση εγκυμοσύνης και άμβλωσης. Πρόκειται για συνειδητή αποκλειστική χρήση του γυναικείου σώματος ως ευκαιριακού εργαλείου ικανοποίησης, εφόσον έχει ξεχωρίσει η αναπαραγωγική από τη σεξουαλική λειτουργία. Αυτό καταρχήν φαίνεται «εξυπηρετικό», όμως πρόκειται για την απόλυτη θυματοποίηση της γυναίκας. Δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα περιστασιακό παιγνίδι. Η γυναίκα εκτίθεται στα νοσήματα, γίνεται χρηστικό αντικείμενο, ενδεχομένως κακοποιείται σωματικά και σίγουρα ψυχολογικά.(30)
  6. Η δυνατότητα εφαρμογής αντισύλληψης και «ασφαλών τεχνικών», απομακρύνουν από την αντίληψη πως η γυναίκα είναι εν δυνάμει μητέρα. Συνεπώς, σε κάθε περίπτωση η εγκυμοσύνη είναι «λάθος και αμέλεια», κυρίως εκ μέρους της. Εφ΄ όσον «δεν πρόσεξε και δεν εφάρμοσε προληπτικά μέτρα», η άμβλωση είναι υποχρέωσή της!

Συνοψίζοντας, τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, που προωθούν την αντισύλληψη και τις «ασφαλείς» πρακτικές, ως πρόληψη των αμβλώσεων, έχουν σοβαρά μειονεκτήματα. Η αντισύλληψη δεν είναι ποτέ 100% αποτελεσματική, εγκυμοσύνες συμβαίνουν, και η ορμονική αντισύλληψη, το σπιράλ και το χάπι της επόμενης μέρας, έχουν δυνητικά πρώιμη εκτρωτική ικανότητα λόγω της αντιεμφυτευτικής τους δράσης. Η έφηβη καθίσταται χρηστικό αντικείμενο, εκτίθεται στις παρενέργειες της αντισύλληψης, στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, και στις ψυχολογικές συνέπειες των αποτυχημένων εφηβικών σχέσεων, στερούμενη ταυτόχρονα την απόκτηση εφοδίων για τη ζωή της.


Γ. Συμπεριληπτικά Προγράμματα Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης.

Ας έλθουμε τώρα στα «συμπεριληπτικού τύπου» προγράμματα και την συνεισφορά τους στην πρόληψη της εφηβικής εγκυμοσύνης και την άμβλωση. Από το εγχειρίδιο αναφοράς για την σχολική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση «συμπεριληπτικού τύπου», «WHO Regional Office for Europe and BZgA Standards for Sexuality Education in Europe, A framework for policy makers, Educational and Health Authorities and Specialists, Federal Centre for Health Education, BZgA, Cologne 2010», που παρέχει τα λεγόμενα «Πρότυπα σεξουαλικής εκπαίδευσης για την Ευρώπη», μεταφέρουμε την επικρατούσα αντίληψη για την ζωή των εφήβων.

«Οι κανόνες σεξουαλικής συμπεριφοράς (στις μέρες μας) άλλαξαν και αυτή δε θεωρείται πια ταμπού. Η ενδιάμεση ηλικία μεταξύ της παιδικής και των ενηλίκων, η εφηβεία, αποκτά αυξημένη ανεξαρτησία από τους γονείς, έχει σχέσεις αγάπης και σεξουαλικές επαφές πολύ πριν το γάμο και τη συγκατοίκηση χωρίς γάμο. Ο γάμος και η οικογένεια καθυστερούν. Τα παιδιά έχουν πολλούς συντρόφους ως το γάμο ή τη μόνιμη συγκατοίκηση, και είναι λογικό πως τόσο τα άτομα όσο και οι υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας πρέπει να ενδιαφερθούν για τα θέματα κυρίως της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, αλλά και της βίαιης συμπεριφοράς σε μία σχέση».(31)

Οι πολλαπλοί σύντροφοι, η συγκατοίκηση, η αναβολή του γάμου, η έκτρωση και η αντισύλληψη, θεωρούνται πολύ φυσικά κατά τον WHO και αποτελούν κατακτήσεις προς τη χειραφέτηση. Η εγκράτεια δεν έχει θέση. Η συναινετική γενετήσια δραστηριότητα θεωρείται «ικανοποίηση των σεξουαλικών δικαιωμάτων». Σε αυτά ανήκει το δικαίωμα για ευχάριστες συναινετικές σχέσεις, η ελεγχόμενη τεκνογονία, οι υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, και η έκτρωση.(32) Η απρογραμμάτιστη εγκυμοσύνη και γονεϊκότητα θεωρούνται πως παραβιάζουν τα «σεξουαλικά δικαιώματα του παιδιού». Συνεπώς η έκτρωση στα συμπεριληπτικά προγράμματα δεν είναι στόχος προς αποφυγή, αλλά εργαλείο οικογενειακού προγραμματισμού και δικαίωμα υγείας για τη γυναίκα.

Καθώς τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης απευθύνονται σε μαθητές διαδοχικών ηλικιακών ομάδων από 0-4, έως και 15+, είναι απόλυτα κατανοητό πως «οι ευχάριστες σεξουαλικές σχέσεις, η αναπαραγωγική υγεία, και η απόφαση ή όχι για τεκνογονία» πρακτικά δεν μπορούν να συνδυαστούν με κανένα τρόπο με το γάμο και την τεκνογονία. Δεν υπάρχει τέτοια προοπτική σε αυτές τις ηλικίες ούτε στο τρίτο κόσμο πλέον. Οι εκπαιδευτικές οδηγίες των συμπεριληπτικών προγραμμάτων είναι φροντιστήρια σεξουαλικοποίησης των παιδιών, με διδασκαλία μεθόδων αποφυγής ή καταστροφής της αγέννητης ζωής, που όμως με κανένα τρόπο δεν θεωρούνται βλαπτικές πρακτικές.

Ειδικότερα οι εκπαιδευτικές οδηγίες (ύλη διδασκαλίας) κατά τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα του WHO είναι οι παρακάτω:

Ηλικίες 6–9 ετών: Επιλογές για τη γονεϊκότητα και την αντισύλληψη. Η βασική ιδέα της αντισύλληψης. Είναι δυνατόν να προγραμματίσεις και να αποφασίσεις για την οικογένειά σου. Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν παιδιά και κάποιοι επιλέγουν να μην κάνουν.(33)

Ηλικίες 9–12 ετών: Αναπαραγωγή και οικογενειακός προγραμματισμός. Διάφοροι τύποι αντισύλληψης. Μύθοι για την αντισύλληψη. Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η πρώτη σεξουαλική εμπειρία. Η αποτελεσματική χρήση των αντισυλληπτικών και των προφυλακτικών.(34)

Ηλικία 12–15 ετών: Οι επιπτώσεις της γονεϊκότητας στη νεαρή ηλικία. Προγραμματισμός καριέρας, οικογένειας, αντισύλληψη, λήψη αποφάσεων στην ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η αναποτελεσματική αντισύλληψη και τα αίτιά της, πληροφορίες για την αντισύλληψη, η εγκυμοσύνη και η στειρότητα. Αναγνώριση σημείων εγκυμοσύνης, η προσωπική στάση απέναντι στην νεανική μητρότητα, η αντισύλληψη, η άμβλωση και η υιοθεσία.(35)

Ηλικία 15+: Άμβλωση, αντισύλληψη, επείγουσα αντισύλληψη, ανεπιτυχής αντισύλληψη, υπηρεσίες αντισύλληψης, συνέπειες της εγκυμοσύνης στην εφηβεία, προγραμματισμός για οικογένεια και καριέρα, το προσωπικό μέλλον. Η αμοιβαία ευθύνη για την αντισύλληψη, οι διαφορές των φύλων σχετικά με τη γονιμότητα, αναπαραγωγή και άμβλωση. Οι αποφάσεις για την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η μη ασφαλής άμβλωση.(36)

Η αντισύλληψη για τα «Πρότυπα Εκπαίδευσης» του WHO, θεωρείται κάτι σαν το καθημερινό φαγητό του παιδιού, μια αγωγή «υγείας» που εφαρμόζει για το συμφέρον του, τη λαμβάνει σε τακτική και χρόνια βάση, ενώ η άμβλωση είναι κάτι αναμενόμενο, πολύ πιθανό και καθόλου δυσάρεστο. Η αποφυγή της άμβλωσης δεν αποτελεί στόχο για τη Συμπεριληπτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, γιατί η άμβλωση δεν θεωρείται απευκταία πράξη αλλά «αναπαραγωγικό δικαίωμα».

Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από άλλη πηγή οδηγιών για τη συμπεριληπτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, το εγχειρίδιο της UNESCO «International technical guidance on sexuality education».(37) Το εγχειρίδιο αυτό υποστηρίζεται επιπλέον από τη UNICEF, τον WHO, UNAIDS, UNFPA, UN WOMEN, δηλαδή από ένα ευρύ φάσμα οργανισμών που βρίσκονται υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών. Οι οδηγίες που δίνονται , υπενθυμίζουν το πόσο δύσκολη είναι γενικά η εγκυμοσύνη και πόσο βολικότερη είναι η έκτρωση. Ειδικότερα:

Τα παιδιά ηλικίας 9–12 ετών διδάσκονται τους κινδύνους από μια εγκυμοσύνη σε νεαρή ηλικία, για το πώς η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη θα βλάψει την υγεία και θα έχει κοινωνικές συνέπειες. Πώς η μοντέρνα αντισύλληψη μπορεί να βοηθήσει, ώστε να προληφθεί ή να προγραμματισθεί η εγκυμοσύνη.

Στα 12–15 χρόνια διδάσκονται τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε αντισυλληπτικής μεθόδου. Για το δικαίωμα και τα οφέλη της προγραμματισμένης τεκνογονίας.

Ενώ για την ηλικία 15–18+ γίνεται η επόμενη δήλωση: Ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες συμβαίνουν και όλοι οι νέοι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες και την προστασία που χρειάζεται για την υγεία και την ευημερία τους… Η μη ασφαλής άμβλωση συνιστά σοβαρό κίνδυνο για την υγεία για τις γυναίκες και τα κορίτσια.(38)

Με λίγα λόγια το κύριο μέλημα της συμπεριληπτικής σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και για την UNESCO και τους φορείς που την υποστηρίζουν, είναι το πώς ενώ θα υπάρχουν σεξουαλικές επαφές, θα αποφευχθεί η εγκυμοσύνη. Βέβαια για να είμαστε αντικειμενικοί, μέσα σε όλες τις οδηγίες υπάρχει και μία αναφορά στην εγκράτεια, άλλη μία στην υιοθεσία του ανεπιθύμητου παιδιού και άλλη μία στην ανάγκη υγειονομικής περίθαλψης της εγκύου. Όλα τα άλλα υποστηρίζουν την αντισύλληψη και συγκαλυμμένα προτρέπουν στην άμβλωση.(38)

Για την δράση της αντισύλληψης και τα μειονεκτήματα των προγραμμάτων που την προωθούν ήδη έχουμε δώσει πληροφορίες. Στα συμπεριληπτικά προγράμματα εισάγεται κάτι νέο, η αντίληψη πως η άμβλωση είναι κάτι φυσικό και θεμιτό. Είναι σεξουαλικό «δικαίωμα», όρος με θετική χροιά και δεν τίθεται θέμα αποφυγής της. Γίνεται μάλιστα και επίσημη «επιστημονική» τεκμηρίωση της αναγκαιότητάς της.

Ας δούμε πως ο WHO την νομιμοποιεί, λόγω της διαπιστωμένης αναποτελεσματικότητας της αντισύλληψης.(39) «Η εντυπωσιακή αύξηση στη χρήση αντισυλληπτικών είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των ανεπιθύμητων κυήσεων, αλλά δεν έχουν εξαλείψει την ανάγκη πρόσβασης στην ασφαλή άμβλωση. Εκτιμάται ότι 33 εκατομμύρια χρήστες αντισύλληψης παγκοσμίως ανά έτος, αναμένονται να εμφανίσουν ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ενώ χρησιμοποιούν αντισύλληψη. Μερικές από τις τυχαίες εγκυμοσύνες τερματίζονται από προκλητές αμβλώσεις και μερικές καταλήγουν σε μη προγραμματισμένες γεννήσεις».(40)

Και αλλού: «Η αντισύλληψη από μόνη της, δεν μπορεί να εξαλείψει πλήρως την ανάγκη των γυναικών για πρόσβαση σε ασφαλείς υπηρεσίες έκτρωσης. Επίσης, καμία μέθοδος δεν είναι 100% αποτελεσματική στην πρόληψη της εγκυμοσύνης. Χρησιμοποιώντας δεδομένα του 2007 σχετικά με τον επιπολασμό των αντισυλληπτικών και τα τυπικά ποσοστά αποτυχίας των μεθόδων αντισύλληψης, εκτιμάται ότι περίπου 33 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως μπορεί να παρουσιάσουν απρόβλεπτη εγκυμοσύνη ενώ χρησιμοποιούν μια μέθοδο αντισύλληψης (βλ. παρακάτω Πίνακα 1.1). Και βέβαια μιλούμε για 33 εκ. εργαστηριακά διαπιστωμένες εγκυμοσύνες (σημ. εδώ δεν περιλαμβάνονται τα πρώιμα έμβρυα που δεν πρόλαβαν να εμφυτευτούν και δεν έγινε ποτέ γνωστή εργαστηριακά η ύπαρξή τους).

Και συνεχίζει ο WHO: «Ελλείψει ασφαλών υπηρεσιών άμβλωσης, ορισμένες μπορεί να καταφύγουν σε ανειδίκευτους παρόχους (αμβλώσεων) και άλλες μπορεί να καταλήξουν σε ανεπιθύμητες γεννήσεις».(41) Με λίγα λόγια η άμβλωση είναι μια κοινωνική παροχή προς τα «ανεπιθύμητα» παιδιά, για τα οποία φροντίζει να μη γεννηθούν και υποφέρουν από την περιθωριοποίηση, είναι μια παροχή υγείας προς τις γυναίκες για να είναι η άμβλωσή τους νόμιμη και ασφαλής. Δεν είναι με κανένα τρόπο πράξη προς αποφυγή.

Πίνακας1.1(42)


Ενδεικτική για τη θέση των συμπεριληπτικών προγραμμάτων απέναντι στην άμβλωση, την αδίστακτη παραβίαση των γονεϊκών δικαιωμάτων και την παιδική εκμετάλλευση, είναι και η παρακάτω θέση που εκφράζεται σε μελέτη αξιολόγησης αυτών των προγραμμάτων από τον ίδιο τον WHO: «Η ηλικία συναίνεσης για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την άμβλωση χωρίς την άδεια ενός γονέα, αποτελεί πραγματικό εμπόδιο για τους νέους. Σε ένα τέταρτο των χωρών που ερωτήθηκαν, όλοι οι νέοι μπορούν να το αποφασίσουν χωρίς την άδεια ενός γονέα. Πρέπει να προστεθεί ότι σε πολλές χώρες τα κορίτσια κάτω από τη νόμιμη ηλικία συγκατάθεσης μπορούν να λάβουν τη δική τους απόφαση (σημ. εννοεί για έκτρωση) εάν κατά τη κρίση του γιατρού είναι αρκετά ώριμα για να το πράξουν».(43) Νομίζουμε ότι είναι κατανοητό, πως για τα σύγχρονα συμπεριληπτικά προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, η έκτρωση θεωρείται δικαίωμα, πράξη που έχει νόημα και αποστολή υψηλότερη από τα δικαιώματα των γονέων πάνω στα παιδιά τους και από την υγεία ακόμη του ανυπεράσπιστου παιδιού.


Ο προβληματισμός.

Τα ανωτέρω δεδομένα μας προβληματίζουν. Η επιστήμη με τις σύγχρονες μεθόδους της έχει αποφανθεί πως απαρχή της ανθρώπινης ζωής είναι η σύλληψη, η συνένωση ωαρίου και σπερματοζωαρίου(44) . Γιατί λοιπόν υπάρχει η εκ συλλήψεως περιφρόνηση του ανθρώπου; Είναι οικονομικά τα κίνητρα; Η θεοποίηση της σεξουαλικής ικανοποίησης; Η απομάκρυνση από τη θρησκευτική πίστη; Η διαστροφή της φύσης, της επιστήμης και της κοινής λογικής; Ο δικαιωματισμός; Η απλή σκέψη πως όσο λιγότεροι μοιράζονται το πλούτο των αγαθών της γης, τόσο καλύτερα για εκείνους; Κάτι άλλο; Το βέβαιο είναι πως το αφήγημα της «ενημέρωσης που θα σώσει από την έκτρωση», έχει γίνει πιστευτό και έχει δημιουργήσει ένα «κατασκεύασμα» παιδαγωγικής, ψυχολογίας, μεροληπτικής επιστήμης, προφάσεων, συμφερόντων, διγλωσσίας και υποκρισίας, που ονομάζεται «σεξουαλική διαπαιδαγώγηση». Αυτό το κατασκεύασμα χρησιμοποιεί ως εργαλεία του τη γυναίκα και το αγέννητο παιδί, για να επιτύχει ύποπτους στόχους που με κανένα τρόπο δεν είναι προς το συμφέρον των νέων μας.

Η εκστρατεία υπέρ της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες, τροφοδοτούμενη από ονόματα του επιχειρηματικού κόσμου, της πολιτικής, της τεχνολογίας, φαρμακευτικές και άλλες επιστημονικές εταιρίες, παγκόσμιους φορείς ανάπτυξης. Παραθέτουμε ορισμένα ονόματα: WHO, UNFPA, UNESCO, UNICEF, IPPF,(45) «Rockefeller Foundation», «Ford Foundation», George Soros, Warren Buffet, Bill Hewlett, David Packard, «Bill and Melinda Gates Foundation», κ.α.(46) Τελευταία προωθείται και μέσα από τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030. Υποστηρίζεται μέσα από τον στόχο Νο 3: «Καλή Υγεία και Ευημερία» (Μητρική υγεία... έφηβοι που αποκτούν παιδιά… αντισύλληψη… οικογενειακός προγραμματισμός),(47) τον στόχο Νο 4: «Ποιοτική εκπαίδευση» (καλλιέργεια δεξιοτήτων… ανθρώπινα δικαιώματα….ισότητα των φύλων),(48) και το στόχο Νο5: «Ισότητα των φύλων» (Ισότιμες ευκαιρίες ανάληψης ηγετικού ρόλου των γυναικών, καθολική πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, καθώς και διασφάλιση των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων).(49) Πρόκειται για συντονισμένες προσπάθειες χρόνων να κάνουν την μητρότητα να φαίνεται ως εμπόδιο και βάρος.(50)

Σε έρευνα που χρηματοδότησε το «Bill and Melinda Gates Foundation» και δημοσιεύτηκε στο Lancet,(51) εκτιμήθηκε η αποτελεσματικότητα συγκεκριμένου μοντέλου μείωσης του παγκόσμιου πληθυσμού. Στο μοντέλο αυτό χρησιμοποιείται η εκπαίδευση, η προώθηση της επαγγελματικής ανέλιξης των γυναικών και η πρόσβασή τους στις υπηρεσίες αναπαραγωγικής υγείας, για να επιταχυνθεί η μείωση στη γονιμότητα και να επιβραδυνθεί η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Τί νόημα όμως είχε μια τέτοια μελέτη; Σύμφωνα με τους εμπνευστές της «η αλλαγή του μεγέθους του πληθυσμού μπορεί να έχει βαθιές οικονομικές, κοινωνικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις σε πολλές χώρες και να επηρεάσει πολιτικές αποφάσεις για τη μετανάστευση, για τα ασφαλιστικά προγράμματα και τα προγράμματα υγείας, την οικονομία, το περιβάλλον, ζητήματα μετανάστευσης. Η επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) θα είχε ως αποτέλεσμα ρυθμό αναπλήρωσης πληθυσμού (Total Fertility Rate-TFR) στο 1,66, πολύ χαμηλότερο από το όριο αναπλήρωσης του παγκόσμιου πληθυσμού που είναι TFR στο 2,1, και εν τέλει παγκόσμιο πληθυσμό 6,29 δισεκατομμυρίων το 2100». Το ζήτημα λοιπόν της γυναικείας γονιμότητας και η διαχείρισή της δεν είναι τόσο απλό ζήτημα όσο φαίνεται καταρχήν και εκείνοι που έχουν συμφέροντα να επέμβουν είναι πάρα πολλοί…(52)


Ανακεφαλαιώνοντας.

ΕΚΤΟΣ από τα προγράμματα που υποστηρίζουν την εγκράτεια έως τον γάμο, που αποτελεί την άριστη προϋπόθεση για τεκνογονία και ανατροφή παιδιών, ΚΑΝΕΝΑ από τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των εφήβων δεν προφυλάσσει από την έκτρωση, ενώ ΟΛΑ είναι επιζήμια με πολλαπλούς τρόπους για τους εφήβους, την οικογένεια, την κοινωνία.

Οι πρακτικές που εκπαιδεύουν στην αντισύλληψη, στο ασφαλές σεξ και στην άσκηση των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων ΔΕΝ εξασφαλίζουν.

  1. Δεν εξασφαλίζουν από τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο, δηλ. από την «ανεπιθύμητη» εγκυμοσύνη.
  2. Στην περίπτωση που υπάρξει γονιμοποίηση, δεν υποστηρίζουν την εμφύτευση, αλλά την θανάτωση του παιδιού.
  3. Δεν θεωρούν την έκτρωση «απευκταία πρακτική», το αντίθετο, μάλιστα κάνουν τα πάντα για να έχουν τα παιδιά πρόσβαση σε αυτή.
  4. Χρησιμοποιούν τη γυναίκα ως αντικείμενο ηδονής.
  5. Την εκθέτουν στις σωματικές και ψυχικές συνέπειες της άμβλωσης.
  6. Την εκθέτουν στις παρενέργειες της αντισύλληψης.
  7. Την εκθέτουν στους κινδύνους της πρώιμης σεξουαλικής δραστηριότητας.
  8. Της στερούν τα επιστημονικά και επαγγελματικά προσόντα για να εξελιχθεί στη ζωή της.
  9. Την καταστρέφουν ψυχοσωματικά και δεν μπορεί να κάνει δική της οικογένεια όταν το θελήσει.
  10. Χρησιμοποιούν ως πρόφαση την αποφυγή της άμβλωσης για να πείσουν καλοπροαίρετα άτομα με σεβασμό στη ζωή του αγέννητου παιδιού να ακολουθήσουν την τακτική της σεξουαλικής ελευθερίας, και να γίνουν χρόνιοι καταναλωτές προϊόντων αναπαραγωγικής υγείας.
  11. Δημιουργούν την ψευδαίσθηση της επάρκειας και της παντοδυναμίας της «επιστημονικής ενημέρωσης», υπονομεύοντας την καθοδήγηση των γονέων, τις παραδοσιακές και θρησκευτικές αξίες, καθώς και τη δύναμη του μηνύματος της αποχής.
  12. «Ξεχνούν» να τονίσουν πως κανονικές σεξουαλικές σχέσεις χωρίς εγκυμοσύνη δεν μπορεί να υπάρξουν (στηn πραγματικότητα), ενώ οι μη κανονικές σεξουαλικές πρακτικές και η επιβολή της αντισύλληψης, είναι συγκατάθεση στη χρήση του σώματος του κοριτσιού για ικανοποίηση και μόνο.
  13. Δημιουργούν την ψευδή εντύπωση ότι η συμμετοχή των εφήβων στη σεξουαλική δραστηριότητα είναι ο κανόνας, παρασύροντας τους εύπιστους.
  14. Κάνουν τα παιδιά πιόνια και μαριονέττες στα συμφέροντα ύπουλων διεθνών προγραμμάτων που καθοδηγούν τον παγκόσμιο πληθυσμό και καταστρέφουν την πατρίδα μας εθνικά, κοινωνικά, και οικονομικά.


Οι προτάσεις μας:

  • Εγκράτεια έως το γάμο!
  • Ευαισθητοποίηση του παιδιού για την αξία της αγέννητης ζωής από την πρώτη του παιδική ηλικία!

Η εγκράτεια δεν είναι ανεφάρμοστος στόχος, παρά την πλύση εγκεφάλου που έχει υποστεί η κοινωνία, ώστε να φτάσει να υποστηρίζει πως «έτσι κάνουν όλοι τώρα». Οι νέοι στη πατρίδα μας και όχι μόνο, κατά στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, έχουν επιλέξει την εγκράτεια. Έχουν σημαντικότερους στόχους από το να ασκήσουν τα σεξουαλικά τους δικαιώματα… Έχουν αρχές ζωής που τους προτρέπουν στο σεβασμό στο σώμα τους και στο σώμα του άλλου. Έχουν ταλέντα και όνειρα να κυνηγήσουν, και τοποθετούν το ιδανικό της οικογένειας σε υψηλότερη θέση από άλλες χώρες του εξωτερικού. Πράγματι, η νεανική εγκράτεια εξυπηρετεί ένα σπουδαίο στόχο. Την ευτυχία και την ενότητα μέσα στο γάμο και τη δημιουργία οικογένειας, χωρίς τα βαρίδια από τις προηγούμενες αποτυχημένες σχέσεις. Ο εγκρατής νέος χρησιμοποιεί τα εφηβικά του χρόνια για την απόκτηση δεξιοτήτων ζωής και δεν αναλίσκεται σε συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, χωρίς προοπτική. Ο βέλτιστος αυτός στόχος αξίζει να υποστηριχθεί, διότι καθιστά αδύνατη την έκτρωση, αποτελεί την επιλογή της πλειοψηφίας των παιδιών και των γονέων, αλλά πέρα από αυτά, η πείρα της ζωής και πολλές μελέτες αποδεικνύουν τα παρακάτω:

Τα προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης με στόχο την εγκράτεια εξασφαλίζουν για τα παιδιά (53):

  • Αποφυγή εγκυμοσύνης και της διακοπής της.
  • Μειωμένη επίπτωση Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων.
  • Διαμόρφωση σταθερών πεποιθήσεων και αρχών ώστε περιμένουν για το σεξ (συνήθως μέχρι το γάμο), ακόμη και τα ήδη σεξουαλικά έμπειρα παιδιά.
  • Μείωση του ποσοστού των παιδιών που πρωτοξεκινούν τις σεξουαλικές σχέσεις.
  • Αυξημένη αυτοεκτίμηση και αποτελεσματικότητα στις επιλογές τους.
  • Βελτιωμένες δεξιότητες άρνησης και αντίστασης ενάντια στη σεξουαλική πίεση και εκβιασμό.
  • Ικανότητα καθορισμού προσωπικών ορίων.
  • Βελτιωμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως αίσθημα προσωπικής ευθύνης, αυτοδιαχείριση, συμπονετικό χαρακτήρα και σεξουαλική εντιμότητα.
  • Επιθυμίες για μελλοντικούς στόχους της ζωής και σταδιοδρομία.
  • Επιθυμία για επιτυχία στους εκπαιδευτικούς στόχους.
  • Βελτιωμένη επικοινωνία γονέα–παιδιού.
  • Βελτιωμένες συνθήκες ζωής και αποφυγή συμπεριφορών υψηλού κινδύνου για νέους.
  • Ικανότητα αντοχής στην αρνητική πίεση από τους φίλους.
  • Αποτελεσματικότητα στην οικοδόμηση υγιών σχέσεων.



Η εγκράτεια και η αγνότητα για το συνειδητό χριστιανό νέο,
είναι κάτι παραπάνω από έναν «εξυπηρετικό» στόχο. Είναι ένα ιδανικό, ένας αγώνας, μια στάση ζωής. Η συνειδητή επιλογή της αφοσίωσης στον μοναδικό μελλοντικό συνοδοιπόρο! Η εγκράτεια δεν είναι καθόλου παθητική στάση. Θέλει δυναμισμό, σταθερότητα χαρακτήρα και ξεκάθαρες αρχές. Τα εγκρατή παιδιά επιλέγουν να οριοθετήσουν τη σεξουαλικότητα και τη συμπεριφορά τους όχι λόγω κάποιας αδυναμίας ή από μειονεξία, αλλά επειδή σέβονται και αγαπούν το Θεό και αναγνωρίζουν πως η σεξουαλικότητα και η τεκνογονία είναι ενταγμένες μέσα στο σχέδιό Του για τη δική τους ευτυχία, ευημερία και σωτηρία. Πιστεύουν πως το ολοκληρωτικό ψυχικό και σωματικό δόσιμο του εαυτού τους, ως πολύτιμου και σεβαστού πλάσματος του Θεού-Πατέρα, είναι τόσο σημαντικά, που πρέπει να διαφυλαχθούν και να προσφερθούν εκεί που αξίζει και με την ευλογία του Πατέρα!

Για τον εγκρατή νέο η σεξουαλική σχέση είναι προσφορά του ίδιου του εαυτού του αποκλειστικά μέσα στο χριστιανικό γάμο στον άνθρωπο που περίμενε μια ζωή! Αυτόν για τον οποίο με υπομονή και προσευχή εργαζόταν! Εκείνον που θα ευλογήσει μυστηριακά η Eκκλησία, που ονειρευόταν για πατέρα ή μητέρα των παιδιών του, με τον οποίο θέλησε να μοιράζεται για πάντα λύπες και χαρές. Και είναι αλήθεια, ότι όλοι οι νέοι που αγωνίστηκαν με τέτοιο φρόνημα επέτυχαν στη σχέση τους με το σύντροφο της ζωής τους. Γέμισε η ψυχή τους από αγάπη, ολοκληρωμένη σεξουαλική επικοινωνία και χάρηκαν ευλογημένες οικογένειες.


Ποιος θα εκπαιδεύσει κατάλληλα τα παιδιά μας;

Η εκπαίδευση των παιδιών στην εγκράτεια και ο σεβασμός στο αγέννητο παιδί δεν μπορεί να αφεθούν στηn τύχη τους. Το σχολείο, δυστυχώς, δεν υποστηρίζει τα ανάλογα προγράμματα. Τα παιδιά βομβαρδίζονται συστηματικά και από την παιδική ηλικία από αντίθετα μηνύματα. Φίλοι, ΜΜΕ, Social Media, γιατροί, «αυτόκλητοι ψυχοθεραπευτές», κοινωνικό περιβάλλον, γονείς με μονομερείς αντιλήψεις, όλοι ενημερώνουν για το τί κάνουν οι νέοι σήμερα… Τους διδάσκουν πως οι εγκρατείς αποτελούν μια ασήμαντη «καθυστερημένη» μειοψηφία, η διασκέδαση είναι «δικαίωμα των νέων», τα προγράμματα εγκράτειας «στερούνται επιστημονικής ακρίβειας και αποτελεσματικότητας», πως ο εγκρατής είναι μονόχνωτος δεν θα βρει άνθρωπο να τον αγαπήσει αληθινά, ότι αν δεν αποκτήσουν εμπειρίες θα έχουν σεξουαλική «ανεπάρκεια», πως η καθυστέρηση στη σεξουαλική έναρξη δημιουργεί «απωθημένα» και άλλα ανάλογα… Αυτά συμπληρώνονται και με αντιλήψεις του τύπου «η έκτρωση είναι νόμιμο δικαίωμα», η γυναίκα ελέγχει «το σώμα της», το έμβρυο δεν είναι ακόμη άνθρωπος, η εφηβική εγκυμοσύνη θα καταστρέψει την καριέρα και το μέλλον του κοριτσιού, τα παιδιά είναι ευτυχισμένα μόνο όταν είναι προγραμματισμένα και υπάρχουν προϋποθέσεις, ο μητρικός ρόλος δηλώνει «υποταγή που διαιωνίζει την πατριαρχία»… κ.α.

Το σχολείο, δυστυχώς, προωθεί τα προγράμματα συμπεριληπτικού τύπου. Το να ελπίσει κάποιος για το αντίθετο είναι «ευσεβής πόθος». Εκείνοι που θα βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν συνείδηση υπέρ της αγέννητης ζωής και να μην πέσουν θύματα της σύγχρονης προπαγάνδας είναι κατά κύριο λόγο οι γονείς τους. Εφόσον, λοιπόν, οι γονείς στην πλειοψηφία τους ενδιαφέρονται να έχουν τα παιδιά τους εγκράτεια,(54) να αποφύγουν την έκτρωση και τις συνέπειες της άκαιρης σεξουαλικής δραστηριότητας, θα αγνοήσουν όλα τα απαράδεκτα ιδεολογήματα της συστηματικής παραπληροφόρησης, θα ενεργοποιηθούν και θα τα εκπαιδεύσουν κατάλληλα από την πρώιμη τους παιδική ηλικία. Στην προσπάθειά τους αυτή η μεγαλύτερη (αν όχι η μοναδική) βοήθεια θα έλθει από την Ορθόδοξη χριστιανική μας πίστη και το εκκλησιαστικό βίωμα. Θα συνδέσουν τα παιδιά με την Ορθόδοξη Χριστιανική μας Εκκλησία και τον πνευματικό πατέρα. Η χάρις του Θεού με μοναδικό και αναντικατάστατο τρόπο θα τα ενισχύσει ώστε να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα με την Λερναία Ύδρα της σεξουαλικοποίησης της κοινωνίας. Τα παιδιά θα διδαχθούν με το τρόπο αυτό, να εκτιμούν την ανθρώπινη ζωή από τη σύλληψη ως το φυσικό θάνατο, να αγαπούν την οικογένεια και τα παιδιά, να σέβονται την εγκυμοσύνη και τα μικρά μωρά, να θεωρούν το γάμο ως ένα εξαιρετικό για τη ζωή του ανθρώπου γεγονός, να περιμένουν τον/την μελλοντικό σύζυγο ως κάτι μοναδικό και σπουδαίο!


Η σεξουαλική σχέση είναι το δώρο του εαυτού στον αγαπημένο, μέσα στο γάμο, και τα παιδιά είναι οι πιο όμορφες δημιουργίες σε αυτή τη σχέση! Μια τέτοια αντιμετώπιση θέτει σε άλλη βάση τις σεξουαλικές σχέσεις, την εγκυμοσύνη και την γονεϊκότητα, ενώ αποκλείει την έκτρωση. Οι γονείς θα αγωνισθούν να ενθαρρύνουν την εγκράτεια του παιδιού τους μέχρι τον γάμο του, ως την άριστη επιλογή ζωής. Θα έχουν τότε τη χαρά να μην χρεωθούν με τα παιδιά τους κανένα θάνατο αγέννητου παιδιού, αλλά αντίθετα θα τα δουν να κάνουν τις πιο ευλογημένες οικογένειες.

 
Παραπομπές του κειμένου:

1. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/332091/9789289055000-eng.pdf

2. https://www.lifo.gr/now/greece/133344

3. https://www.cnn.gr/news/ellada/story/45194/provlimatizei-o-arithmos-ton-ektroseon-stin-ellada

4. https://www.lifo.gr/print/tora_tora/140029

5. https://www.kathimerini.gr/1054179/article/epikairothta/ellada/se3oyalika-energos-apo-thn-hlikia-twn-15-dhlwnei-enas-stoys-tesseris-neoys

6. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 15).

7. https://www.cdc.gov/vitalsigns/young-teen-pregnancy/index.html

8. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 18).

9. Kenneth Moore, T.V.N. Persaud, The Developing Human, Clinically Oriented Embryology, Saunders, 8th Edition, σελ. 62.

10. https://americanpregnancy.org/getting-pregnant/hcg-levels-71048

11. https://www.euro.who.int/en/health-topics/Life-stages/child-and-adolescent-health/health-behaviour-in-school-aged-children-hbsc/publications/2020/spotlight-on-adolescent-health-and-well-being.-findings-from-the-20172018-health-behaviour-in-school-aged-children-hbsc-survey-in-europe-and-canada.-international-report.-volume-2.-key-data (σελ. 76).

12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4240060/

13. https://mumdadandkids.gr/oikogeneia/amerikaniko-kollegio-paidiatron-efiviki-aftoktonia-i-sxesi-tis-me-tin-proimi-enarksi-seksoualikis-drastiriotitas-kai-tin-amvlosi

14. https://weascend.org/wp-content/uploads/2017/10/SRA-Works-web.pdf?x74821 (σελ. 14).

15. https://www.frc.org/SexualRiskAvoidance

16. https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/abstinence-and-outercourse/what-are-benefits-and-disadvantages-abstinence-and-outercourse

17. https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/birth-control-pill/how-effective-is-the-birth-control-pill

18. https://www.prosexo.gr/antisyllhptikes-methodoi-blog/sindiasmena-antisiliptika-diskia

19. https://www.prosexo.gr/antisyllhptikes-methodoi-blog/antisiliptika-diskia-mono-me-progestagono

20. https://www.prosexo.gr/antisyllhptikes-methodoi-blog/sindiasmena-antisiliptika-diskia

21. https://www.prosexo.gr/antisyllhptikes-methodoi-blog/xapi-tis-epomenis

22. https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/condom/how-effective-are-condoms

23. https://www.cdc.gov/teenpregnancy/pdf/infog-yourfuture7-8-2014.pdf

24. https://www.euro.who.int/en/health-topics/Life-stages/child-and-adolescent-health/health-behaviour-in-school-aged-children-hbsc/publications/2020/spotlight-on-adolescent-health-and-well-being.-findings-from-the-20172018-health-behaviour-in-school-aged-children-hbsc-survey-in-europe-and-canada.-international-report.-volume-2.-key-data (σελ. 77, 78, 79).

25. https://abort-report.eu/europe/

26. Weed S, Ericksen I., Re-examining the Evidence for Comprehensive Sex Education in Schools: Part One – Research Findings in the United States, Salt Lake City: The Institute for Research & Evaluation; 2018. Available at: http://www.institute-research.com/CSEReport/Reexamining_the_Evidence-CSE_in_USA_5-29-18FINAL.pdf

27. https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD006417.pub3/full

28. https://mumdadandkids.gr/oikogeneia/sxolika-programmata-seksoualikis-ekpaidefsis-stis-ipa

29. Thomas M., Abstinence-based programs for prevention of adolescent pregnancies: A review, Journal of Adolescent Health, 2000; 26:5–17.

30. https://mumdadandkids.gr/oikogeneia/o-polemos-stis-gynaikes-kai-ta-koritsia-stin-efiveia

31. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 11).

32. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 18).

33. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 42).

34. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 44).

35. https://www.bzga- whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 46).

36. https://www.bzga- whocc.de/fileadmin/user_upload/WHO_BZgA_Standards_English.pdf (σελ. 48).

37. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000260770/PDF/260770eng.pdf.multi σελ. 74).

38. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000260770/PDF/260770eng.pdf.multi (σελ. 74, 75, 76).

39. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/70914/9789241548434_eng.pdf?sequence=1

40. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/70914/9789241548434_eng.pdf?sequence=1 (σελ. 17).

41. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/70914/9789241548434_eng.pdf?sequence=1 (σελ. 23).

42. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/70914/9789241548434_eng.pdf?sequence=1 (σελ. 24).

43. https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/Dokumente/BZgA_IPPFEN_ComprehensiveStudyReport_Online.pdf (σελ. 34).

44. https://www.afistemenaziso.gr/texts/medical/gynecology/40

45. https://vimeo.com/426042975

46. https://www.youtube.com/watch?v=UnzbQzvGlSU

47. https://unric.org/el/%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%bf%cf%83-3-%ce%ba%ce%b1%ce%bb%ce%b7-%cf%85%ce%b3%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b5%cf%85%ce%b7%ce%bc%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%b1/

48. https://unric.org/el/%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%bf%cf%83-4-%cf%80%ce%bf%ce%b9%ce%bf%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%b7-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%b4%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7/

49. https://unric.org/el/%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%bf%cf%83-5-%ce%b9%cf%83%ce%bf%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%86%cf%85%ce%bb%cf%89%ce%bd/

50. https://www.ifamnews.com/en/the-humans-disappear-shocking-new-evidence-on-global-de-population/

51. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30677-2/fulltext

52. https://www.healthpharma.gr/sexoualiki-ygeia/ena-vima-pio-konta-sto-proto-miniaio-antisylliptiko-chapi/

53. https://weascend.org/wp-content/uploads/2017/10/SRA-Works-web.pdf?x74821 (σελ. 47).

54. Alean Zeiler, Abstinence education, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4240060/#C24

 

 

 

Αν βρίσκετε ενδιαφέρον το άρθρο μοιραστείτε το με τους γνωστούς σας!

Αφήστε με να ζήσω!

Ακαδημίας 78Δ (Ισόγειο), 106 78 ΑΘΗΝΑ

τηλεφωνικώς: (+30) 2103802615

e-mail: info@afistemenaziso.gr

 Συμπληρώστε τη φόρμα στη σελίδα επικοινωνίας

Αφίσες - Φυλλάδια

afises fylladia

Ενημερωτικό Δελτίο

enimerotiko